De Nederlandse overheid gaat roofkunst uit de nazitijd ruimhartiger aan Joodse erfgenamen teruggeven. La importancia de una obra de arte para una colección de museo no puede ser mayor. Tampoco se puede negar que la obra de los años 1933-'45 fue un éxito.
Alex Burghoorn 12 maart 2021, 15:52
La obra 'Bild mit Häusern' (1909) de Wassily Kandinsky se encuentra en el ayuntamiento de Ámsterdam, pero ha sido ampliada por los propietarios judíos que la adquirieron en 1940. Galería Stedelijk Museum
Así lo anunció el viernes la ministra de Cultura, Ingrid van Engelshoven (D66), en respuesta al informe de evaluación de la Comisión-Kohnstamm publicado en diciembre. Na het doorlichten van twintig jaar restitutiebeleid van roofkunst adviseerde de commissie het 'toetsingskader' voor claims van erfgenamen te vereenvoudigen.
Es esencial un compromiso firme y legítimo con la justicia y la restitución", afirma Van Engelshoven. Restitutie is meer dan alleen de teruggave van een cultuurgoed. Es el reconocimiento del derecho a la libertad de expresión y el compromiso con la aplicación de dicho derecho".
El cambio puede tener grandes consecuencias para la larga duración de la exposición de la obra Bild mit Häusern (1909) de Wassily Kandinsky, que se encuentra en el ayuntamiento de Ámsterdam y en el Stedelijk Museum. En 2018, después de un proceso de diez años, la Comisión de Restitución decidió que la obra no debía ser retirada. La importancia de la obra para la colección del museo desempeñó un papel fundamental. De rechter bekrachtigde dat oordeel nog eens in 2020, een uitspraak waartegen de erven juist vrijdag hoger beroep aantekenden.
Ongemakkelijk
De nieuwe richtlijnen van Van Engelshoven maken het mogelijk oude zaken opnieuw voor te leggen als bezitter en eiser dat beiden willen. Het gemeentebestuur van Amsterdam kondigde in februari al aan dat graag te willen, omdat het met de zaak in zijn maag zit. Het is de afgelopen jaren te weinig over de slachtoffers gegaan en te veel over het systeem waarin teruggave van roofkunst is geregeld', zei wethouder Touria Meliani (GroenLinks) toen in de Volkskrant. Ik heb daar een ongemakkelijk gevoel van.'
Desde 2001, la Comisión de Restitución de los Derechos Humanos de la Unión Europea se ha hecho cargo de la obra de arte de un artista que ha sido rechazado en el nazismo o que ha sido objeto de una violencia violenta. Aunque los Países Bajos se han esforzado durante mucho tiempo por mantener su compromiso internacional con la lucha contra la impunidad, la Comisión se ha mostrado muy formalista en su trabajo, según la crítica de los defensores de los derechos humanos, los abogados y las organizaciones de defensa de los derechos de los judíos. La Comisión, con el apoyo del político del D66 Jacob Kohnstamm, ha redactado el siguiente informe Streven naar rechtvaardigheid gelijk: het beleid moest in brede zin empathischer.
Van Engelshoven se ha pronunciado al respecto en un comunicado publicado el viernes. Por otra parte, hay dos cuestiones centrales en la tramitación de una demanda. Is in hoge mate aannemelijk dat degene die teruggave verzoekt (erfgenaam van) de oorspronkelijk eigenaar van het cultuurgoed is?". En: 'Is in voldoende mate aannemelijk dat de oorspronkelijk eigenaar het bezit van dat cultuurgoed onvrijwillig heeft verloren door omstandigheden die direct verband hielden met het naziregime?'
Te goeder trouw
De vraag of de eisers meteen na de Tweede Wereldoorlog ook hebben geprobeerd het werk terug te krijgen, vervalt daarmee, vanuit de gedachte dat overlevenden van de Holocaust wel iets anders aan hun hoofd hadden in 1945. Ook zal de Rijk er nooit meer een beroep op doen dat een werk te goeder trouw is gekocht, zegt Van Engelshoven. De provincies en gemeenten heeft ze de indruk gekregen dat die dat voorbeeld volgen.
La importancia que una obra de arte tiene para el artista y la colección que la alberga, no tiene por qué ser mayor. Para la colección del Stedelijk Museum, el cuadro de Kandinsky era muy importante, ya que " Bild mit Häusern" es una importante obra de arte abstracto en la que Kandinsky es uno de los principales exponentes. La obra fue inaugurada en Ámsterdam en octubre de 1940, quince meses antes del comienzo de la Guerra Civil.
Het was een door de omstandigheden gedwongen verkoop, stellen de drie erfgenamen die het doek opeisen. Ze zijn op leeftijd, één van hen overleed in februari. Hun advocaten hopen Amsterdam ertoe te bewegen de teruggave nu in onderling overleg te regelen, zonder een nieuwe procedure bij de Restitutiecommissie af te hoeven lopen. Amsterdam se suma a la ruta oficial, en la que Van Engelshoven, en su calidad de representante de la UE, afirma que "los solicitantes de asilo tienen muy pocas dudas sobre cómo se va a llevar a cabo su solicitud".
