Het Parool: Gemeente overhandigt schilderij Kandinsky aan erven Lewenstein

Ámsterdam ha acogido durante mucho tiempo la obra de arte Bild mit Häusern de Wassili Kandinsky, realizada por el pintor judío Lewenstein. La obra ha sido expuesta este mes en el Stedelijk Museum.

Hanneloes Pen 28 febrero 2022, 11:47

Bild mit Häusern (1909) de Wassily Kandinsky.BEELD EPA

La obra, que para el autor es una muestra de la exposición de arte de la antigua Lewenstein en Ámsterdam, fue el resultado de una larga historia entre el municipio de Ámsterdam y los alrededores de la antigua Lewenstein.

El anciano Lewenstein, que en 1940 se convirtió en un asesino en serie de la presa de Dam para los nazis, realizó un gran número de pinturas, entre ellas las de Kandinsky, Van Gogh, Renoir y Manet. La familia también hizo una exposición de Rembrandt. A los dos años, la familia fundó en 1909 el taller de pintura Bild mit Häusern. Según Rob Lewenstein, el padre de la familia, de su lucha contra los nazis y de la muerte de su colección.

20 miljoen

La disputa jurídica por los derechos de propiedad intelectual, que se elevan a 20 millones de euros, comenzó hace apenas diez años. Op verzoek van de erven boog de restitutiecommissie zich in 2013 over de verkoop van het schilderij . Vijf jaar later oordeelde de commissie in een bindend advies dat de gemeente niet gehouden was tot teruggave. Volgens de commissie was niet gebleken dat het museum het werk destijds 'niet te goeder trouw' had verworven. Los hechos provocaron una protesta contra el Stedelijk Museum y el ayuntamiento de Ámsterdam, que se oponían oficialmente a la exposición, ya que en 1940 el museo no era autosuficiente.

Vorig jaar besloot de gemeente naar aanleiding van het rapport van de Commissie Kohnstamm het werk alsnog te retourneren: 'Als stad hebben we een geschiedenis en daarmee een grote verantwoordelijkheid hoe om te gaan met onrecht en het onherstelbare leed dat de Joodse bevolking is aangedaan in de Tweede Wereldoorlog'.

Touria Meliani (Arte y Cultura): "No podemos olvidar la importancia de la cultura judía en el Segundo Mundo. Para que no se pierda nada de lo que está ocurriendo, hemos decidido trabajar juntos para mejorar la situación. Esto también se aplica a muchas obras de arte que fueron creadas por hamburguesas judías y destruidas por los nazis o que, de otro modo, fueron destruidas por los propios judíos".

Rein Wolfs del Museo Stedelijk: "Vandaag neemt het Stedelijk afscheid van Bild mit Häusern. Dit afscheid markeert een belangrijk moment in de Nederlandse restitutiepolitiek, volgend op de aanbevelingen van de commissie Kohnstamm. Para el museo, esta exposición también es una muestra de la importancia que ha tenido para la colección histórica de nuestros visitantes".

James Palmer, de Mondex Corporation, que se ha hecho cargo de la historia de la familia y también ha optado por ser el responsable de los fondos: "Vandaag begin een nieuw hoofdstuk in de levens van de familie Lewenstein na hun jarenlange zoektocht naar rechtvaardigheid, waardigheid en respect. (...) Nederland kan trots zijn op het nieuwe restitutiebeleid na de uitspraak van de Commissie Kohnstamm, hiermee geeft het goede voorbeeld aan andere landen om op een eerlijke manier met erfgenamen van kunstwerken van Joodse eigenaren om te gaan."

Rob Lewenstein, een van de erven, noemt de teruggave 'rechtvaardigheid'. "Voor ons en hopelijk straks ook voor andere gedupeerden". Het schilderij van Kandinsky stond maandagmorgen op een ezel. Lewenstein: "Ik bekeek het schilderij. Es una obra preciosa. Vanuit een bepaalde hoek kijk je zo de straat in en zie je de rij huizen. Mis ojos no se preocupan por las imágenes. Mi madre, la hija de mi padre, exploró el cuadro de Kandinsky en la época de la negación, pero no pudo verlo. Su vida se fue al traste. Murió en 2007. Mondex sigue trabajando".

La fotografía está oculta en un lugar oscuro. "De familie zal later beslissen wat ermee gebeurt", zegt Palmer. Lewenstein: "Esperamos que el cuadro sea colgado en un museo".

Mondex busca ahora otras obras maestras de la familia en otros países. Palmer: "We hebben enkele werken van de familie in andere landen gevonden. A principios de marzo informaremos más".

Una de estas obras es Das bunte Leben (1907), también un cuadro de Kandinsky, que en ese momento se encuentra en un museo de Múnich.